Verhalenhuis Belvédère

Het Verhalenhuis Belvédère en de Rotterdamse wijk Katendrecht waar dit pand staat kennen een roemruchte geschiedenis: In 1884 wordt met de bouw van het blok gestart en in 1894 is het hoekpand ingevuld: het heet ‘Bellevue’ en beslaat 178 m². 1895: het idyllische, groene polderdorp Katendrecht, waar vooraanstaande Rotterdamse families..

Het Verhalenhuis Belvédère en de Rotterdamse wijk Katendrecht waar dit pand staat kennen een roemruchte geschiedenis:

In 1884 wordt met de bouw van het blok gestart en in 1894 is het hoekpand ingevuld: het heet ‘Bellevue’ en beslaat 178 m².

1895: het idyllische, groene polderdorp Katendrecht, waar vooraanstaande Rotterdamse families hun prachtige buitenverblijven hadden, wordt geannexeerd door de gemeente Rotterdam voor uitbreiding van haar haven; de Maashaven en de Rijnhaven worden gegraven en Katendrecht wordt een schiereiland met bijnaam ‘De Kaap’.

1911: een grote zeeliedenstaking in Rotterdam en Amsterdam; om de staking te breken worden 500 Chinezen uit Engeland gehaald. De Chinezen werken hard en zijn goedkoop, er worden steeds meer Chinezen gehaald die voorts hun eigen boardinghouses, opiumkits, toko’s, wasserijen, speel- en eethuizen beginnen. Katendrecht wordt het eerste Chinatown van Europa.

1915: ‘café-restaurant Belvédère’ verschijnt op de gevel (in plaats van Bellevue) eigenaar is Wouter den Ouden, getrouwd met Alida M. de Gruyl. Samen dreven zij meerdere café’s op Katendrecht, maar Belvédère was de eerste.

De jaren ’30: harmoniefanfares en draaiorgels trekken de Kaap op en bovenal wordt dit dé jazztijd. Belvédère wordt de trots van de Kaap: nationale grootheden treden op tussen de kolommen van dancing Belvédère. Kid Dynamite, Teddy Cotton, Boy Edgar… De naam is Negropalace Belvédère van eigenaar Daan Troost.

Jazz & oorlog: tijdens de oorlog is jazz verboden, maar Katendrecht is een soort vrijstaat, hier mogen de Duitsers niet komen. De Kapenezen hebben een eigen waarschuwingssysteem. Als de Duitsers toch naderen, fietst er iemand snel naar Belvédère, daar worden de schilderijen omgedraaid en komt Hilter tevoorschijn, en spelen de muzikanten Duitse volksliederen. Zo gaat dit een tijd lang goed, tot in 1943 het te laat wordt opgemerkt, en Teddy Cotton met de overvalwagen wordt afgevoerd.

Na de oorlog wordt het hoekpand de Kit Cat Cotton Club, daarna Bioscoop de Maas, en er zijn goochelshows voor kinderen. Het pand was enkele jaren zelfs een worstelarena; een oudere Kapenees vertelde ons over zijn worstelwedstrijden op matten tussen de kolommen van Belvédère. De verhalen over deze periode op Katendrecht zijn legendarisch, over De Meisjes, over de grote diversiteit aan café’s, winkels en ondernemers, over de clubhuizen…

Daarna wordt het hoekpand “Bazoukia nachtclub” en vervolgens “Xenos bar/nachtclub” door twee Griekse eigenaren. Tijdens deze periode zijn op maandagochtend de serviesscherven voor de deur te vinden, waarop die nacht de Sirtaki is gedanst.

Bewoners bevechten de plek om er een museum over Katendrecht van te maken, 17 jaar lang wordt dit gedraaid met vele vrijwilligers (stichting Expositie Katendrecht). Het Rotterdams Dagblad schrijft “In alle delen van de wereld is de wijk gekend. Daarom is het zo gek nog niet dat de bewoners een eigen museum willen inrichten. De geschiedenis van de wijk is met die van geen enkele andere in Rotterdam te vergelijken.”

Na een periode van leegstand wordt er in 2012 een stichting in het leven geroepen die het pand koopt. En zo keert Belvédère, Verhalenhuis Rotterdam terug. Het eerste huis voor immaterieel erfgoed in Nederland.  Bezoekers stromen binnen, Belvédère is weer open!

Programma
Dwaal zelf door het huis of ga mee op tour. Speciaal voor deze dagen zijn er rondleidingen door het huis door echte Kapenezen, de mensen die geboren zijn in de wijk Katendrecht of hun nazaten.

Zaterdag 13 september 2025
11:00 en 12:00  uur: Belvédère Huis Tour.
13:00 en 15:00 uur: Belvédère Tour door David Zee.

Zondag 14 september 2025
12:00 en 13:00  uur: Belvédère Huis Tour.

De tours duren tussen de 45 en 60 minuten, zijn gratis maar een plekje reserveren is wel nodig. Reserveer hier jouw plekje.

Extra
Elk uur is er  ‘Kapie maken’, wandeltour over de Kaap met verhalenverteller/gids.
Vertrek vanaf Plein (Fenix) en eindpunt bij Verhalenhuis Belvédère. Duur 60-75 min.
Aanvangstijden 11, 12, 13, 14, 15 en 16 uur. Tickets à € 17,50 vanaf 18 augustus te reserveren via Fenix.

Rotterdamse Jaar van de Vrouw
De joodse fotografe Esther Hartog woonde hier van 1942 tot aan haar overlijden op 93-jarige leeftijd in 1998. Ze kwam officieel hier wonen in 1942, dook later onder in haar eigen huis vanaf 1944. Ze was samen met haar zus Fie actief in het verzet. Er hebben in ieder geval twee joodse meisjes (door Esther en Fie) hier ook even ondergedoken gezeten, die de oorlog hebben overleefd, t.w. Sifra Dasberg en Clara Schifrah van Thijn. Esther trouwde direct na de oorlog met de kunstenaar Wally Elenbaas. Onder de naam Esther Elenbaas kreeg ze later ook een tentoonstelling in onder meer het Stedelijk Museum Amsterdam.

Momenteel zijn er twee exposities te zien in Belvédère; in het Elenbaashuis op de 3e en 4e verdieping is er het verhaal van Fie, de zus van Esther te bezoeken. Op de andere verdieping is de tentoonstelling ‘101 Elenbazen van Zeina, Ria en Luisa’. In het Rotterdamse Jaar van de Vrouw 2025 stelden drie Rotterdamse vrouwen, t.w. Zeina Dabagh (19 jaar, geboren in Aleppo, Syrië), Ria Mulders (75 jaar, geboren op Katendrecht) & Luisa Soares Lima (55 jaar, geboren op Kaapverdië) als gastcurator een grote overzichtsexpositie met het grafisch werk van Wally Elenbaas samen. Met hun selecties vertellen zij ieder hun persoonlijk verhaal en tegelijk laten ze ons met andere ogen naar de kunst van Elenbaas kijken.

Details

1894

Rechthuislaan 1, 3072 LB Rotterdam, Nederland

Za. 11:00 - 17:00 Zo. 11:00 - 17:00

Bekijk de website

Map