De Koninginnebrug is een stalen dubbele basculebrug met bijbehorende brugwachtershuisjes gebouwd in 1929 over de in 1868 gegraven Koningshaven ter vervanging van de draaibrug die vanaf 1876 het Noordereiland (Van der Takstraat) met de linker Maasoever (Stieltjesplein) verbond. De nieuwe Koninginnebrug is het resultaat van een in 1924 uitgeschreven ideeënprijsvraag, waarvan het bekroonde ontwerp van ir. A.H. Rood, in samenwerking met de Duitse fabrieken Machinefabrik Augsburg-Nürnberg en de Firma Grün & Bilfinger, in 1929 werd gerealiseerd. Bij de uitvoering waren ook de gemeentearchitecten ir. W.G. Witteveen en ir. A van der Steur betrokken.

De brug lag oorspronkelijk in het verlengde van de Oude Willemsbrug over de Nieuwe Maas. Met de aanleg van de nieuwe Willemsbrug in 1981 is de situatie gewijzigd en verloor de Van der Takstraat zijn doorgaande verkeersfunctie tussen het centrum en de ‘Kop van Zuid’ (Stieltjesplein).

De Koninginnebrug over de Koningshaven was ooit de grootste dubbele basculebrug van Europa. De brug is van groot algemeen belang vanwege haar architectonische, cultuurhistorische, typologische en bouwtechnische waarde. Ook de ligging speelt een rol: samen met de naastgelegen spoorbrug De Hef uit 1927 vormt ze een bijzonder ensemble. Daarnaast heeft de brug een belangrijke stedebouwkundige betekenis voor de ontwikkeling van de stad en de haven op de linker Maasoever.

Programma
Op zondag is er een afwisselend programma in de vier brugwachtershuisjes van de Koninginnebrug met exposities, optredens en verhalen. Daarnaast start elk heel uur een rondleiding door één van de twee enorme en magische brugkelders van deze dubbele basculebrug met een contragewicht van 825 ton. Reserveer hier je plekje voor de rondleiding.

Rotterdamse Jaar van de Vrouw
Naar verwachting is Nederland het land met de meeste brugwachtershuisjes ter wereld. Rotterdam telt 22 brugwachtershuisjes en 2 sluishuisjes. Bij het beroep brugwachter denken we altijd aan mannen. Tot niet eens zo heel lang geleden hielpen de dochters in de ‘brugwachtersgezinnen’ maar al te vaak mee met het ‘draaien’ van de brug, meefietsen van brug naar brug of geld ophalen in het klompje.
En hoewel het aantal brugwachters nu steeds verder afneemt omdat steeds meer bruggen op afstand bediend worden, zijn er nog steeds, en ook in Rotterdam, vrouwelijke brugwachters. We zijn benieuwd naar jullie verhalen! Kom langs en laat je verhaal achter als een van de Rotterdamse Waterparels.

Goed om te weten 
Startpunt rondleiding brugkelder: brugwachtershuisje Noord-Oost met de monumentenvlag.

Het programma tijdens Open Monumentendag is onderdeel van het project Rotterdamse Waterparels. Een cultureelprogramma in de vier brugwachtershuisjes van de Koninginnebrug en de twee brughuisjes op het Noordereiland van de Oude Willemsbrug. Met activiteiten, presentaties en interventies maakt het programma de waarden van de brugwachtershuisjes voor Rotterdammers zichtbaar en beleefbaar en wordt al doende onderzocht op welke manieren de huisjes in de toekomst van betekenis kunnen blijven. Het programma loopt tot eind 2026.

Rotterdamse Waterparels is een initiatief van Stichting Brugwachtershuisjes en wordt in samenwerking met bewoners, kunstenaars en organisaties van Noordereiland en Feijenoord opgezet en uitgevoerd.
Het project wordt mede mogelijk gemaakt door Gemeente Rotterdam, de Erfgoedlijn Maritieme Industrie van de provincie Zuid-Holland, VSBfonds en Stichting Volkskracht.